Mustafa Bahadır ALTAŞ
SM.Mali Müşavir
mba444@mynet.com
Malatya’da yaşamanın mutluluğu duymak, Malatyalı olmanın gururunu yaşamak, nerede olursa olsun her Malatyalı için en güzel duygudur. Bu coşkumuz hiç bitmesin diyerek bize bu Malatya'lılık duygu ve sevinci miras bırakarak yaşatan büyüklerimizi rahmet ve şükranla bir kez daha anarak yazıma başlamak istedim.
Yerel seçimlerden ne bekliyoruz?
Normal seçmen, beklentiler içinde olur.
Bilinçli seçmen ise isteklerin gerçekleşmesini arzu eder.
Yerel yönetim/Belediyeler, bir yerleşim biriminde yaşayan insanların, ortak ihtiyaçlarını karşılayan kamu tüzel kişiliği olduğu kadar, iktisadi anlamda da kentsel kaynakların adil ve eşit bir şekilde dağılımı sağlayan kurumdur. Bu nedenle, yerel yönetimler, kamu hizmetlerinin yerine getirilmesinde çok önemli olmasın yanında o ülkedeki siyasi kültürün/terbiyenin oluşmasında da temel etkendir.
Günümüzde ise kentler birbirinden farklı insanların birlikte yaşadığı mekânlardır. Bu yerlerde kent bilincini (kentdaşlık) oluşturamaz iseniz, o kentte birliktelik olmaz, insanlar sorunlara karşı duyarsızlaşır ve kentin sorunlarına çözüm sunamazlar. Bu nedenle sosyal belediyecilik, bir yerel yönetimin, kentlilerin isteklerini sadece yol, su ve toplu ulaşım gibi ihtiyaçlardan ibaret görmez. Bunların yanı sıra kent sakinlerinin sosyal, kültürel, sportif ve benzeri ihtiyaçlarını da mutlaka dikkate alır ve gerekli hizmeti sunar.
İnsanın yaşadığı şehri/kenti kültürel ve sosyal olarak hissetmesi, onda geçmişi yaşaması geleceği görmesi çok önemlidir. Kent bilinci-kent kimliği- kentsel yönetim bütünlemesinde bireyler için cevaplanacak soru;
O şehirde yaşamak mı? O şehri yaşamak mı? Ya da;
Nasıl bir şehirde yaşamak istiyorsun, nasıl bir şehirde yaşadığı bilyormusun ? Olmalıdır !
Çok kısa bir zaman sonra, 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak yerel seçimlerde, başta Malatya'yı (ilçe belediye başkanları ile birlite) yönetecek Büyükşehir Belediye Başkanı olmak üzere ilçe belediye başkanlarını seçeceğiz. Özellikle altını çizerek yazıyorum, bulunduğumuz il Büyükşehir Belediyesi ve ilçeye belediye başkanı seçeceğiz.
Hepimizde biliyoruz ki, geride bıraktığımız dönemelerde yıllarca siyasi çekişmeler sonucu, ehillerin değil ehliyetsizlerin seçilmesi Malatya’nın bu konu yaşadığı en büyük talihsizliği oldu. 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak yerel seçimlerde “Şehr-i Emin” seçeceğiz. Geçmişten gelen bir deyim olarak şehr-i emin genelde yerel yöneticiler, belediye başkanları için kullanılır. Belediye başkanı, şehrin kendisine emanet edildiği kişidir. Başka bir ifade ile “Beyt-ül Mal”ın emanet edildiği kişidir. Demokrasinin ve demokratik seçim kurallarının iyi işlediği ülkelerde, vatandaşlar bulundukları il-ilçenin veya beldenin başkanlarını, emin oldukları kişilerden seçerler.
İl-ilçe veya beldelerinde seçilen belediye başkanları şehrin güvenilir insanı şehrin emini olarak halk tarafından seçilmiş olduklarından, seçim öncesi takmış oldukları parti rozetlerini yakalarından çıkartarak seçilmiş oldukları yerde yaşayan herkesin belediye başkanı olarak, siyasetten uzak hizmet sunmaları gerekir. Belediyenin elindeki imkânlarını en iyi şekilde değerlendirmek ve kullanmak zorundadırlar. Beyt-ül Mal’ ı, o şehirde yaşayan tüm vatandaşların ve gelecek nesillerin istifade edeceği şekilde değerlendirilmesi, hem İslam dini açısından hem de kamu vicdanı adına en doğru olanıdır.
Büyükşehir yasası ile birlikte yakın gelecekte, Malatya merkez başta olmak üzere, Malatya mülki il sınırları kapsayan şehrin yönetimine talip olan “Şehr-i Emin” i her türlü kişisel ve siyasal düşünceden arınmış olarak, ‘Malatya için ne yapabiliriz?’ ortak noktası ile seçmeliyiz.
Tarih 1 Nisan 2014 gösterdiğinde Malatya’nın Büyükşehir olduğunu unutmayalım. Her şeyden önce bu şehirde yaşayanlar ve bu şehri yönetenler olarak gelecek için hedefimiz “Büyük Şehir Malatya mı ?” yoksa “Malatya Büyükşehir Belediyesi mi ?” olmalıdır ? Bunu bu günden söylememiz ve ortaya koymamız gerekir.
Büyükşehir ile ilgili yapılan çalışmalar, günü birlik değil, gelecek 50 -100 yıllık döneme ilişkin ekonomik, sosyal, kültürel yaşam planlarını kapsamalıdır. Malatya’nın geleçekteki hedefi ve yol haritasını belirleyecek, yeni yaşam alanlarından sanayi ve teknoloji ile bölgesel sağlık, eğitim ve kongre merkezlerinden oluşmalı, çağdaş ulaşımdan oluşan projeler ve projelerinin finansal kaynakları ile gündeme gelmeli ve tartışılmalıdır. Bununla birlikte teknoloji ve iletişimin zirvede olduğu bugün çağdaş toplumun beklentileri çok farklıdır. Bu beklentilere cevap vermekte, merkezi yönetimler kadar yerel yönetimlerinde görevidir. Kültürel ve sosyal gelişimlerin sağlanması ve gerekli alt yapının gerçekleştirilmesi yerel yönetimlerin görevi olmalıdır.
Bugün şehrimizde, geriye dönüp baktığımızda modernleşme adına yanlış uygulanmakta olan kentsel dönüşüm ve toplu konut projeleri, kentlilik bilincini yok etmekte, insanları yalnızlığa itmektedir. Yalnızlık, insanları mutsuz eder ve sorunlara karşı duyarsız bırakır. Bu nedenle yaşamı yanı hayatı meta haline getirmemeliyiz. Kentlerimizi sadece binalardan oluşturmayıp, mutlu çevreler oluşturmalı, kentte yaşayanları köye özenir, kenti köyleştirir hale getirmemeliyiz. Kent dokusu ve kamusal alanlar yok olmamalı ekonomik, sosyal, kültürel ve tarihi yapıyı koruyarak kültür varlıklarımızı ekonomiye dönüştürebilmeliyiz. Bizden sonra hiç kimse olmayacakmış gibi davranmaya hakkımız yok; kültür ve tarihi varlıklar olarak almış olduğumuz emaneti bizde başkalarına emanet bırakmalıyız. Eğer bunu başaramaz isek, normal nüfus artışının iki katı oranında göç almakta olan şehrimizin yozlaşıp kozmopolit bir yapıya geçmesinin engelleyemeyiz.
Belediye hizmetlerinde kaynakların kullanımı insanları;
Birlikte yaşam mı? Rant paylaşımı mı? ikilemine düşürmemelidir.
Bunun için yerel yönetimlerde bireylerin hakkı korunmalı, hukuk hâkim kılınmalı, siyasallaşmaya izin verilmemeli, bireylerin ihtiyaçlarının karşılanmasında etik kurallara uyulmalı ve haksız rekabet oluşturulmamalı, en önemlisi de şeffaf ve hesap verebilir olunmalıdır.
Kâğıt üzerinde değil, anlayış ve uygulamada büyükşehir olabilmek ve Büyükşehir Malatya’nın geleceği için yerel seçimler öncesinde aşağıda özetlemeye çalıştığım konuların, dikkatli bir şekilde ele alınarak tartışılması ve bu konuda verilecek kararda, Büyükşehir Malatya'nın yol haritasının belirlenmesinde büyük yarar vardır.
•Şehirleşme/Kentleşme,
•Kısa-orta ve uzun vadeli geleceğe yönelik planlama ile stratejiler,
•İmar-Konut-Altyapı,
•Ulaşım,
•Demografik hareketlenmeler,
•Beyin gücü planlaması, genç kuşaklara yönelik beklentilerin değerlendirilmesi,
•Şehirde yaşayanların gelir düzeyi, eğitimi ve işsizlik sorunu,
•Gelecekteki yaşam kalitesi ve alım gücü gibi toplumun sosyo-ekonomik ve politik olarak yapısal değişikliğe uğraması,
•Buna bağlı olarak halkın yönetimden beklentilerinin değişmesi,
•Hizmet etkinliğin ve yeterliliğinin sağlanması,
•İdeolojik siyasetin hizmet ve yönetime etkisi sonucu oluşacak güven bunalımı,
•Demokratik kültürün gelişmesi,
•Kişilerin mal ve can güvenliğine yönelik yerel yönetim hizmeti,
•Çevre ile tarihi ve kültürel dokunun korunması,
•İl ve Merkez ilçe ile diğer ilçe belediyelerinin örgüt yapısı kapsamında idari ve teknik işgücü planlaması ile iş gücünün yeterliliği ve verimliliği değerlendirilmesi,
•Belediye gelir/gider dengesi mali sorunları,
•Sanayi ve tarımın şehre katkısı,
•Teknolojik gelişmeler,
•Ülke, bölge ve çevre illerde yaşanan gelişim ve değişimler,
•Merkezi yönetiminin etkisi ve merkezi yönetim politikalarındaki değişiklikler, dikkate alınmalıdır.
Malatya’nın Büyükşehir olmasından sonra, Büyükşehir Malatya'yı yönetmeye talip olanlar ve Malatya’yı yeniden dizayn etmeye çalışanların, geride bıraktığımız beş yılda Malatya'ya kaç yıldız taktıklarını sorgulanması gerekir.
Bilinçli bir seçmen olarak isteklerimizin gerçekleşmesi adına bugünden itibaren bir kez daha Malatya için, başarmak için hep birlikte el ele olalım, Malatya’da yaşamak kadar ruhumuzda özümüzde Malatya’yı yaşayalım ve yaşatalım.
Malatya'ya yapılan haksızlığa karşı duralım; Çünkü "Bir insan için onurlu yaşamak, hakkını aramaktan çok haksızlığa karşı koyabilmesi ile mümkündür."
Malatya'nın sorunun çözümü için "ya çaresizsiniz ya da çare sizsiniz!"