- ‘Yüksek Kaliteli Kuru Kayısı Üretimi İçin Kükürtleme ve Kurutma Sistemleri Çalıştayı’ yapıldı.
Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç, kayısının Avrupa Birliği Tescili alarak 28 ülkede koruma altına alındığı şu günlerde meyve suyu yapmak üzere kilogramı 35-40 kuruştan kayısı alan firmalara sert tepki göstererek “İlk önce fiyatı 50 kuruş açıklayıp arkasından 40 kuruşa ve 35 kuruşa düşürdüler. Malatyalı üreticilerle alay edip dalga geçiyorlar” dedi.
"Üreticimizin alın terini bedavaya satıyoruz"
Ramada Otel'de gerçekleştirilen Kayısı Kükürtleme ve Kurutma Sistemleri Çalıştayı'nda konuşan TSO Başkanı Erkoç, hasat mevsiminin devam ettiği şu dönemde kayısıda ciddi bir fiyat sıkıntısının yaşandığını belirtti.
Dünya kuru kayısı piyasasının raf değerinin 4.5 milyar dolar civarında olmasına rağmen Malatya’nın kayısı ihracatında elde ettiği gelirin halen 350-400 milyon dolarlar arasında değiştiğini belirten Erkoç, “Demek ki biz üreticimizin alın terini, emeğini, göz nurunu Avrupa ve diğer ülkelere bedava satıyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Malatyalılar olarak kayısımıza kendimizin sahip çıkması gerekiyor’ diyen Erkoç, üretici ve ihracatçılara bir araya gelip, böylesi durumlarda alınması gereken önlemler konusunda işbirliği yapma çağrısında bulundu.
TÜBİTAK Marmara Araştırmalar Merkezi tarafından desteklenen, İnönü Üniversitesi, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Kayısı Araştırma Enstitüsü ve Gökser Makinenin tarafından ortaklaşa organize edilen ‘Yüksek Kaliteli Kuru Kayısı Üretimi İçin Kükürtleme ve Kurutma Sistemleri Çalıştayı’ Ramada Otel’de gerçekleştirildi.
Ege İhracatçı Birlikleri Danışmanı Prof. Dr. Uygun Aksoy, TÜBİTAK KAMAG Koordinatörü Mustafa Ay, TAGEM Bahçe Bitkileri Araştırma Daire Başkanı Gökhan Kızılcı TÜBİTAK Marmara Araştırmalar Merkezi’nden Dr. Ferda Seyhan ve Ticaret Borsası Başkanı Gürsel Özbey’in konuşmacı olarak katıldığı Çalıştayı, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Tahir Macit, Ziraat Mühendisleri Odası Malatya Şube Başkanı ve İnönü Üniversitesi Battalgazi Meslek Yüksek Okulu Müdürü Doç. Dr. Orhan Gündüz, Ziraat Odaları Koordinatörü ve Yazıhan Ziraat Odası Başkanı Yunus Kılınç ve kayısıyla ilgili kurum ve kuruluşlardan çok sayıda davetli katıldı.
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Kayısı Araştırma Enstitüsü Müdürü Abdullah Erdoğan, Enstitünün faaliyetleri hakkında bilgiler aktardı. Erdoğan, çözüm odaklı projeleri hayata geçirdiklerini belirterek, genetik kaynakların toplanması ve muhafaza altına alınması yönünde önemli çalışmalar yaptıklarını söyledi.
“Bakanlığımız önemli destekler veriyor”
Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Tarih Macit ise, Bakanlığın kayısıya önemli destekler verdiğini belirterek ‘Bu yıl bakanlığımız tarafından kayısı için 160 milyon TL destek sağlandı. Bu desteklemeler devam edecek’ dedi. Kayısının mevsim şartlarına göre rekolte durumun değiştiğini belirten Macit, 2014 yılında yaşanan don olayı nedeniyle 38 bin ton olan rekoltenin bu yıl 670 bin ton civarında tahmin edildiğini belirtti. Tarımda makineleşmenin sağlanmasıyla işçilik ve diğer maliyetlerin de düşeceğini vurgulayan Macit, TÜBİTAK’ın desteklediği bu projenin hayata geçmesi durumunda kayısı üreticisi için büyük fayda getireceğini belirtti.
“Malatya olarak bir araya gelip çözüm üretmeliyiz”
Çalıştayda konuşan TSO Başkanı Hasan Hüseyin Erkoç da, kayısı fiyatlarında yaşanan sıkıntılara değindi. Meyve suyu yapımı için yaş kayısı alan firmaların belirlediği fiyatlara tepki gösteren Erkoç, Kilogramı 35-40 kuruşa kayısı alıyorlar. Malatyalı üreticilerle dalga geçiyorlar” dedi.
Dünya kuru kayısı piyasasının raf değerinin 4.5 milyar dolar civarında olmasına rağmen Malatya’nın kayısı ihracatında elde ettiği gelirin halen 350-400 milyon dolarlar arasında değiştiğini belirten Erkoç, “Demek ki biz üreticimizin alın terini, emeğini, göz nurunu Avrupa ve diğer ülkelere bedava satıyoruz” diye konuştu.
Artık bir dünya markası haline gelen Malatya kayısısında yaşanan bu sorunun topyekün Malatya’nın kendi eksikliğinden kaynaklandığını vurgulayan Erkoç, “Ben burada bir kez daha kendi üyelerim olan ihracatçılara da seslenmek istiyorum. Ellerine sağlık.110 ülkeye kayısı pazarlıyorlar. Kayısı pazarlamada sıkıntımız yok. 110 ülkeye kayısı satmak kolay değil. Ama fiyat istikrarını yakalama noktasında hala ciddi sorunlar yaşıyoruz. İhracatçılarımız eğer fiyat kırma noktasına gitmeyip üreticinin elinden üreticiyi de mağdur etmeyecek bir fiyata ürün alıp ve bunu kendi aralarında ticari bir ahlak kuralına dönüştürürlerse, mağduriyet giderilmiş olur. Gelin, Malatya için, üretici için birbirimizin üzerinde fiyat kırmadan belli bir standardı yakalayıp o fiyatın altında kayısı satmayalım” çağrısında bulundu.
Çalıştayın Malatya’da kayısıcılık adına önemli olduğuna da vurgu yapan Erkoç, “Tarımdaki makineleşmeyi kayısıya getirdiğimiz zaman Maliyet fiyatlarını aşağı çektiğimizde rekabet şansını artırmayı da çok önemsiyoruz. Emeği geçen TÜBİTAK’a, İnönü Üniversitesi’ne, Kayısı Araştırma Enstitüsü’ne üreticiler adına şükranlarımı ifade ediyorum. Ama bundan daha önemlisi üreticinin mağduriyetini giderme noktasında ciddi gayretler sarfetmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Kızılcı: Malatya kayısısı için çığır açacak
Çalıştayda son olarak konuşan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Gökhan Kızılcı Türkiye’nin tarımsal üretimde önemli bir ülke konumunda bulunduğunu söyledi. Kızılcı ‘2023 hedefleri kapsamında tarımsal hasılayı 150 milyar dolara, tarımsal ihracatı da 40 milyar dolara çıkarmayı amaçlıyoruz” dedi. Kayısı ihracatının da giderek arttığını vurgulayan Kızılcı, büyük bir kısmının kuru kayısı olarak gerçekleştiğini söyleyerek “Geliştirilen, yüksek kaliteli kuru kayısı üretimi için kükürtleme ve kurutma sistemleri ile kayısı kükürtleme işleminin standartlara uygun ve hızlı bir şekilde yapılacak. Bu projeyi çok önemsiyoruz. Malatya kayısısı için çığır açacağını düşündüğümüz bu projenin yaygınlaşması için her türlü desteği vermeye hazırız” şeklinde konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından kükürtleme ve kurutma sistemleri için geliştirilen makinenin tanıtımının ve ayrıntılarının anlatılacağı çalıştaya geçildi.
Güler HAZAR, Yeni Malatya Gazetesi- malatyahaber.com
