Müzeler Kenti'ne Doğru; Battalgazi (Malatya) Kent Müzesi
..Malatya Kent Müzesi, gençliğe yapılmış bir kültür ve kimlik aşısı niteliğindedir.
Nezir KIZILKAYA nezirs@mynet.com
Kent müzeleri, kentin geçmişi ile bugünü arasında bir köprü görevi üstlenmiş ve birçok alanda “Bellek” kurumları olarak günlük yaşantımızın bir parçası haline gelmeye başlamıştır. Müzelerin sahip olduğu konsepte uygun olarak bir araya getirilen obje, belge ve bilgileri günümüze ve gelecek kuşaklara taşımada bir köprü olmuşlardır.
19.yüzyıl sonlarında Amerika birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan, Avrupa’nın da geçen yüzyılda hallettiği bu işe maalesef ülkemizde geç başlanmışsa da, son yıllarda gözle görülür bir şekilde çoğalan bu alandaki kurumların, bugün geldiği nokta oldukça umut vericidir.
Kent müzeleri kentlerin kültürünü, tarihini ve en önemlisi kimliğini korumaya yönelik eylemlerin en önemlilerinden biridir. Bu kurumlar kente ait kimlik ve kültür mirasının sergilendiği alanlardır. Önemli ölçüde eğitim işlevleri vardır. Kente dair bütün birikimin kurumsal olarak hazırlanan mekânlarda korumaya alınması ve yaşatılması önemsenmeli ve örnek alınmalıdır.
Kent müzeleri, kültürel, sosyal ve bir eğitim meselesi olmanın yanında, kent ekonomisini de doğrudan ilgilendiren bir konudur. Çünkü 21. yüzyılda müzeler, turizme yön verecek ve katkı sağlayacak unsurların başında gelmektedir.
Son yıllarda Malatya’da da kent kimliği ve kültürü ile hemşerilik bilinci büyük önem kazanmaya başlamış, bu bilincinin oluşması ve korunması için de kent tarihi ve kültürünü ortaya koyan, tanıtan çabalar hız kazanmıştır.
İşte bu çabaların bir sonucu olarak neredeyse kentin bu işe en uygun mekânı kullanılarak oldukça profesyonel tasarlanmış bir “Kent Müzesi”ne kavuşmuş bulunuyoruz.
Eski Askerlik Şubesi binasının, Battalgazi Belediyesi tarafından hazırlanarak “Tarihe açılan kapı” haline dönüştürülmesi, Malatya kültürünün ve kimliğinin tanıtımına ya da başka bir deyişle kültür turizmine büyük katkı sağlayacaktır. Bu düşüncemi desteklemek adına müzelerin önemi ile ilgili sohbetlerimde sık sık yer verdiğim bir olayı anlatmak istiyorum.
2018 yılı başlarında Malatya’ya misafir olarak gelen bir grupla tanışmıştım. İl dışından gelen bu grup Levent Vadisini görmek, televizyonlarda program yapan gurmeler tarafından oldukça övülen kebabı yemek ve “Fotoğraf Makinesi Müzesi”ni gezmek için gelmişti. Yani kente yapılan yatırımlar artık kente kültürel katkının yanında ekonomik katkı da sağlamaya başlamıştı. Fotoğraf Makinesi Müzesi ile ilgili olumlu görüşlerini ilk yazan biri olarak bu durum beni oldukça mutlu etmişti.
Malatya’nın kent belleği unsurları içerisinde önemli bir yeri alacak olan bu müze, aynı zamanda sahip olduğumuz değerleri yarınlara taşıyacak olması ile gelecek kuşaklara karşı sorumluluklarımızı yerine getirmemiz için de bir araç olacaktır.
Çoğunluğu bağışçılar tarafından oluşturulan içerik, zaman içerisinde daha da zenginleşecektir. Geleceğe belge bırakmak adına çok önemli bir görevi yerine getiren bağışçıların gösterdikleri bu davranış her türlü takdirin de üstündedir. Bu arada müstakbel bağışçılar için, kente dair her türlü bilgi, belge ve objenin kabul edilmeye devam edildiğini ve kendi adlarına sergilendiğini de hatırlatmak istiyorum.
Malatya Kent Müzesi, son yıllarda teknoloji girdabına kapılan gençliğe yapılmış bir kültür ve kimlik aşısı niteliğindedir. Kentin kültürü ile bütünleşemeyen genç kuşakları, kentin kültürel özellikleri ve geçmişi ile barıştıracak, Malatyalı kimliğini tanımlayarak aidiyet duygusunu güçlendirecektir. Daha da önemlisi gençlerin kentle iletişimini sağlayacaktır. Malatya kent tarihi ve kültürü ile ilgili araştırmalara da katkı sağlayacak olan bu hizmeti kente ve tarihe karşı olan sorumluluğu yerine getirmek olarak kabul ediyorum.
Müzenin ne denli bir titizlikle hazırlandığını, müze bünyesinde bulunan Basın Odasının hazırlık çalışmalarında benden de yardım isteyen müze ekibi ile yapmış olduğumuz çalışmalardan biliyorum. Sadece Basın Odası bile 5-6 ayı bulan, en ince ayrıntıların tartışıldığı titiz çalışmalar sonucu oluşturuldu.
Müze, Malatya’nın yedi bin yıllık kadim tarihinin anlatıldığı, kentin geleneksel gündelik yaşamının yıllar öncesinden getirilerek önümüze konulduğu, buram buram Malatya kokan bir mekân. Müze içeriğini burada anlatmaktan çok, okuyucuların gezmesini arzu ettiğimden içerik ile ilgili ayrıntılara çok girmek istemiyorum aslında. Bize, bizi anlatan çok sayıda bölüm ziyaretçilerini bekliyor.
Battalgazi Belediyesi Malatya Kent Müzesi, kentin sahip olduğu müze deneyimine de oldukça katkı sağlayacak bir anlayış ve teknoloji ile oluşturulmuş. Özellikle ziyaretçilerin kullanımına sunulan ve bir rehbere ihtiyaç duymadan müzeyi rahatça anlamanızı sağlayan dijital kulaklık sistemi başarılı bir uygulama olmuş. Mekân zaten her şeyiyle bir müzeye girdiğinizi size güçlü bir şekilde hissettiriyor. Malatya Kent Müzesi, artık bu kentin kültürel ve sosyal bir kurumudur.
Böylesine özenle seçilmiş ve oluşturulmuş bir mekânın sadece kente dair belge, bilgi ve objelerin sergilendiği statik bir “depo” işlevi görmesi bizlere yetmeyecektir. Bu mekânın sürekli canlı tutulması için uygun alanlarında sergi, konferans ve benzer etkinliklerin düzenlenmesi, kent ile iletişimin kesintisiz olmasını sağlayacaktır.
Yerel yönetimler kültürel anlamda kente en etkin hizmet ve katkıyı sağlayabilecek konumda olan kurumlardır. Bizlere düşen bu kültür yatırımlarını destekleyerek, yerel yöneticilerin bu alandaki hizmetleri için motivasyonlarını artırmak, onları cesaretlendirmek ve çıtayı yükseltmelerine katkı sağlamaktır. Battalgazi Belediyesi Malatya Kent Müzesi ziyareti, kendini ödüllendirmek isteyenler için güzel bir fırsat.
